Świątynia wybudowana w 1181 roku. Przebudowywana przez Kazimierza Wlk
w 1360 roku, konsekrowana w 1382 roku.
Od 1818 tytuł katedry.Kościól gotycki trójnawowy ze sklepieniem krzyżowo - żebrowym. We wnętrzu: unikatowa polichromia w prezbiterium fundacji Władysława Jagiełły, drewniane ołtarze warsztatu Polejowskiego
z lat 1772-1774, Cykl obrazów Karola De Prevot- Matrylogium Romanum, ołtarz główny
z 1766 roku.

Gotycka świątynia wybudowana
i konsekrowana w 1452 roku przez prymasa Zbigniewa Olesnickiego. Budowla bazylikowa, trójnawowa, czteroprzęsłowa ze sklepieniem kolebkowym z lunetami ( przebudowa w XVIIw).
Niezwykłe bogate wyposażenie wnętrz: renesansowy ołtarz główny z 1546 roku, pośrodku którego znajduje się obraz Petrusa Venetusa "Ukrzyżowanie", tryptyk bodzentyński z 1508 roku,

Jedna z najstarszych świątyń Kielc.Ufundowana w 1171 roku przez biskupa krakowskiego Gedeona. Obecny wygląd pochodzi z 1719 roku, po przebudowie przez biskupa Łubieńskiego. Światynia bazylikowa, trójnawowa zbudowana z ciosów piaskowcowych. Na północnej fasadzie unikatowy zabytek: Tablica Miar z 1782 roku. Wewnątrz: ołtarz główny z 1728 roku
aut. A. Frączkiewicza, polichromie Nizińskiego
z poczatku XX wieku, tryptyk z p. XVI wieku, płaskorzeźba NMP wykonana z galeny, renesansowy nagrobek Elżbiety Krzyckiej Zebrzydowskiej z pocz. XVI wieku, obraz Matki Bożej Kieleckiej Łaskawej z 1598 roku.

Świątynia wzniesiona w II połowie XII wieku,
z tytułem kolegiaty od 1206 roku.
W latach 1710 - 1740 gruntownie odrestaurowana, zyskała barokowe wyposażenie. Kościół zbudowany z ciosa piaskowcowego na planie krzyża łacińskiego, trójnawowa. Ciekawa fasada zachodnia dwuwieżowa z cechami budownictwa romańskiego ( biforia) i gotyckiego. Przebogate wyposażenie wnętrz: np. gotyckie polichromie naścienne przebiterium, transeptu, "lament opatowski" - nagrobek Krzysztofa Szydłowieckiego

Kościół wybudowany z fundacji Kazimierza Wlk w 1350 roku jako trzeci w tym miejscu.
( seria baryczkowska).Kościół wielokrotnie remontowany konsekrowany(koniec XVII wieku, około 1678, lata dwudzieste XIXw.) Kościół pseudonawowy nakryty sklepieniem trójdzielnym gwiażdzistym( wspartym na
3 filarach), z wielobocznym prezbiterium. Przebogaty wystrój wnętrz: kamienna rzeżba Madonny Łokietkowej z 1270,tablica erekcyjna
z 1464 roku przedstawiająca klęczącego Króla Kazimierza Wlk przed Madonną z dzieciątkiem, polichromia ruska z początku XV w. fundacji Władysława Jagiełły, płyta Orantów
(lub wislicka) z około 1170 roku.

Najstarszy sandomierski kościół.Pierwsza świątynia romańska w Polsce wzniesiona
z cegły. Pierwszy kościół parafialny do
1226 roku. Następnie ponownie budowany przez dominikanów. Budowa trwała do połowy XVIII wieku.W latach 1907 - 1909 świątynia gruntownie odrestaurowana w pierwotnym romańskim stylu. Budowla trójnawowa zorientowana z prezbiterium krótszym od nawy głównej tylko 9 metrów. Pokryta więżbą dachową. Trzy kaplice: Męczenników Sandomierskich, Matki Boskiej Różańcowej,
Św Jacka. Wewnątrz wiele cennych i unikatowych zabytków: płyta nagrobna z XIV? w, fundament przy filarze nawy południowej
z rytem miecza, płyta nagrobna księżniczki Adelajdy, drwniany sarkofag Adelajdy
w prezbiterium. Największym skarbem światyni jest unikatowy na skalę europejską portal wejściowy do świątyni zwany Portalem Niebios.

Świątynia fundowana na przełomie
XII i XIII wieku przez rycerza Dersława,
który sprowadził do Buska Norbertanki.
Zniszczona po potopie szwedzkim.
Kościół ponownie odbudowany w 1699 roku. Świątynia jednonawowa
( wymiary 10,8 m na 9,6 m) z zamkniętym pięciobocznie prezbiterium nakryta dachem gontowym z arkadową sygnaturką.

Najstarszy kielecki kościół. Według kronikarzy wzniesiony w 1084 roku. Obecna budowla wzniesiona w 1763 roku. W latach 1825-1830 odrestaurowany.Pod koniec XIX wieku generalny remont wnętrz świątyni. Kościół jednonawowy z prezpiterium zorientowanym. Fasada południowa zwieńczona wieżą, nakrytą cebulastym hełmem.Wyposażenie:ołtarz główny z 1897 roku, obrazy Jana Styki w tym "Rozmnożenie chleba w puszczy", 5 ołtarzy

Kosciół w Koprzywnicy znajduje się niecałe
15 km od Sandomierza. Opactwo założone
w 1185 roku. Budowę świątyni ukończono
w 1207 roku. Z pierwotnego założenia zachował się kościół, wschodnie skrzydło klasztoru z kapitularzem, domek opata. Kościół w Koprzywnicy został wzniesiony na planie krzyża łacińskiego.Fasada zachodnia oraz wieża na skrzyżowaniu naw to efekt przebudowy
z końca XVIII wieku. Bogate wnętrze kościoła: ołtarz z obrazem Wniebowzięcia NMP
z 1645 roku, dwanaście barokowych ołtarzy, sarkofag z dwoma płytami nagrobnymi rodziny Niedrzwickich. Niezwykle cenne są malowidła
z XIV wieku: Sąd Ostateczny,ceremoniał umierania Cystersa.

Kolegiata wzniesiona z inicjatywy
Jerzego Ossolińskiego. Budowa niedokończona przed potopem szwedzkim realizowana przez nastepne 100 lat.Ukończona w latach 1777- 1779. Jeden z nielicznych kościołów w Polsce wzniesiony na planie elipsy z dwoma wieżami frontowymi.Wzorowany na rzymskiej światyni Santa Anna Del Perefreni.

Pierwsza wzmianka o pobenedyktyńskim zespole klasztornym pochodzi z I połowy XII w. Kościół został ufundowany w 1006 roku( według przekazu Długosza). Zespół klasztorny składa się obecnie z kościoła pw. Świętej Trójcy, klasztoru Oblatów, dwóch dziedzińców, skrzydła zachodniego w którym mieści się Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Dużą atrakcją turystyczną są krypty w których spoczywa Jeremi Wiśniowiecki.

Zespół klasztorny Cystersów to zabytek klasy zerowej.Opactwo składa się z trzech części: kościoła pw. Św Floriana( 1179 r.), zabudowań klasztornych z XIII wieku, południowej części klasztoru z XVI wieku.Największą wartość historyczną w zespole klasztornym stanowi kapitularz z XIII wieku ze sklepieniem krzyżowo - żebrowym wspartym na czterech kolumnach. Inne ciekawe romańskie pomieszczenia to fraternia, refektarz, dormitorium. Zachwyca również kościół Św. Floriana, we wnętrzu którego możemy podziwiać np: malowidła ze scanami życia NMP, kaplice Św. Anny, Wincentego Kadłubka dobudowane w XVII wieku.

W skład zespołu klasztornego wchodzą: barokowy kościół pw. Św. Karola, klasztor
z zabudowaniami gospodarczymi.Światynia wybudowana w 1628 roku z inicjatywy biskupa krakowskiego - Marcina Szyszkowskiego. Od 1629 roku do 1864 r w klasztorze przebywali bernardyni, obecnie pallotyni. Wewnątrz warto zwrócić uwagę na posąg Św. Barbary wykuty
z galeny ( w kaplicy pod wieżą klasztorną), bogate wyposażenie kościoła.

Pozostałości pieca hutniczego wybudowanego
w 1782 roku. Był to najmniejszy wielki piec z 34 pieców wytapiających rudy żelaza pod koniec
XIX wieku. W 1897 roku ze względu na brak surowców zaniechano produkcji.W Kuźniakach rozpoczyna się szlak czerwony im. Edmunda Massalskiego.

Jest unikatowym obiektem dawnej techniki
z wyposażeniem zbliżonym do licznych kuźnic wodnych pracujących na Ziemi koneckiej od XVI do XVIII wieku. W Starej Kuźnicy do dziś zachował się XVII wieczny układ wodny oraz kuźnica z XIX w. Układ wodny tworzą grobla, która przegradza koryto rzeki Młynkowskiej. Jest to zapora czołowa zbiornika wodnego o pow. 2,1 ha.

Zakład w Sielpi Wlk, którego wizytówką jest koło o średnicy 8,5 m wybudowano z inicjatywy księdza Stanisława Staszica w 1841 roku. Powstały wtedy zakłady walcowni, pudlingarni
i fryszerni. Wybudowano również 29 domków robotniczych. Energia do zakładu była dostarczana przez koło napędzane spiętrzonymi wodami rzeki Czarnej wpływającymi do zakładu kanałem o długości
8 metrów.Był w to najnowocześniejszy zakład tego typu w Polsce i Europie Środkowej w XIX wieku. Zakład pracował bez przerwy do 1921 roku, wtedy to zaniechano produkcji stali tradycyjną metodą. W 1935 roku Muzeum Przemysłu i Techniki w Warszawie zorganizowało tutaj Oddział Zabytków Sztuki Inżynierskiej Zagłębia Staropolskiego. Zachowała się hala dawnej walcowni i pudlingarni oraz ujęcie wodne w skład którego wchodzą: groble, kanał, śluza i upusty.

Wielki Piec w obecnym kształcie pochodzi
z 1899 roku. Jest najcenniejszym zabytkiem Starachowic. Zachował się budynek pieca
z kompletnym ciągiem technologicznym torowisk kolejowych, wieży gichtowej oraz skomplikowanego układu urządzeń filtrujących
i nadmuchowych. Wymiary pieca to 22 metrów wysokość, 250 m3 - pojemność.

Został wzniesiony w 1794 roku z inicjatywy Jacka Jezierskiego.W 1837 roku powstaje nowoczesny zakład gwoździarni oraz walcownia blachy. Pomysłodawcą tej inwestycji był trzeci właściciel dóbr malenieckich - Tadeusz Bocheński. Początki ósmej dekady XIX wieku to następna przebudowa zakładu. Feliks Wielogłowski otwiera jedną z najnowocześniejszych linii do produkcji szpadli i łopat. Zakład nieprzerwanie pracował do 1967 roku. Obecnie ten zabytek techniki jest dostępny dla zwiedzających. Turystów urzeka hala walcowni, hala szpadlarni, koła wodne i zamachowe ( słynny szaleniec), zapora wodna i zbiornik wodny o powierzchni 18ha.

Znajdują się tutaj ruiny zespołu
przemysłowo - urbanistycznego wraz z osiedlem robotniczym z lat 1834-1846. Symbolem zakładu jest budynek walcowni. Rocznie produkowano
w Nietulisku D. 5,7 tys. ton wyrobów żelaza.

Obiekt ten jest pamiątką po najpotężniejszej, niestety nie do końca ukończonej iwestycji przemysłowej Królestwa Polskiego.Miał tu powstać olbrzymi zakład wielkopiecowy o łącznej mocy produkcyjnej 5,1 tys. ton żelaza.Projekt profesora lampego zakładał wybudowanie 5 18 metrowych pieców, halę odlewni oraz obiektów do przygotowania produkcji. Zachował się do dziś imponujący mur oporowy ( 17 metrów wysokości), oraz ruiny hali przygotowania wsadu do pieca, dwóch węgielni.

Zakład wybudowany w 1598 roku z inicjatywy włoskich hutników Caccich.Produkcja miała charakter zbrojeniowy.W czasach Królestwa Polskiego był to jeden z większych zakładów metalurgii w regionie świętokrzyskim.W czasie Powstania Listopadowego wyrabiano broń dla wojsk powstańczych. W 1835 roku dokonano modernizacji pieca aby zwiększyć jego moc produkcyjną, która wynosiła 800 ton surówki. Po 250- ciu latach zaniechano wytopu żelaza. W 1866 roku ogromny pożar strawił i zniszczył doszczętnie 60% huty w Samsonowie. Kompleks Huty Józef jest ruiną trwałą. Możemy podziwiać zachowane ślady i obiekty dawnej świetności zakładu samsonowskiego: Wielki Piec z wieżą gichtochciągową (gichtową), kuźni, modelarni, suszarni, emaliarni oraz już tylko pozostałe fundamenty odlewni ( plac przed wielkim piecem).